دفتر کل توزیع‌شده (DLT) چیست؟
تاریخ انتشار22 شهریور 1401 زمان مطالعه4 دقیقه

DLT مخفف عبارت Distributed Ledger Technology است که به معنای «تکنولوژی دفتر کل توزیع‌شده» می‌‎باشد. اما این صرفا یک معادل فارسی برای عبارت مذکور است. برای درک هر چه بهتر و عمیق‌تر مفهوم تکنولوژی دفتر کل توزیع‌شده، توصیه می‌کنیم این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

دفتر کل چیست؟

در قدم اول بهتر است با خواستگاه دفتر کل آشنا شویم. معنی و مفهوم دفتر کل چیست؟ از زمان‌های دور برای نوشتن اطلاعات هر معامله‌ای از یک دفتر استفاده می‌شد. برای مثال مغازه‌دارها برای ثبت سابقه‌ خرید و فروش‌های خود از یک دفتر استفاده می‌کردند. به این دفتر فیزیکی که تمام اطلاعات در آن ثبت و ذخیره می‌شد «دفتر کل» می‌گفتند. اکثر مواقع این اطلاعات، از نوع حساب و کتاب بودند و در واقع مربوط به مسایل حسابداری می‌شدند.

در واقع، فلسفه‌ ایجاد دفتر کل از ثبت و ذخیره‌ اطلاعات مربوط به حساب و کتاب سرچشمه می‌گیرد؛ زیرا به خاطر سپردن کلی اعداد و ارقام به صورت طولانی مدت و دقیق برای انسان کار بسیار دشواری بود. اما اکنون دفتر کل کابرد‌های فراوانی دارد و برای ثبت و ذخیره‌ اطلاعات مختلف به کار می‌رود.

دفتر کل دیجیتالی چیست؟

انسان‌‌ها در طول تاریخ همواره از دفتر کل‌‌ها به شکل‌های مختلفی استفاده کرده‌اند. این دفاتر ابتدا حالت فیزیکی داشتند، از سنگ‌های لوحی بسیار قدیمی گرفته تا دفترهای کاغذی که همه‌ ما از آن‌ها داریم. اما با پیشرفت فناوری و گسترش کامپیوترها، دفترهای کل به سمت دیجیتالی شدن پیش رفتند و جای خود را به نرم‌‌افزارهای کامپیوتری مثل «مایکروسافت اکسل»، «مایکروسافت وورد» و… دادند. اطلاعات بعد از ثبت شدن در این نرم‌افزارها، ذخیره می‌شوند و در اختیار یک شخص یا یک نهاد مرکزی قرار می‌گیرند.

این دفاتر کل معمولا متمرکز هستند. به این معنی که تمام اطلاعات در یک مکان ذخیره می‌شوند و فقط در اختیار یک شخص یا یک نهاد خاصی هستند. برای مثال زمانی که حساب بانکی باز می‌کنیم، تمام اطلاعات مربوط به حساب‌ما در دفتر کل بانک ثبت و ذخیره می‌شود. همچنین، اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که تقریباً در هر خدماتی از دفاتر کل متمرکز استفاده می‌شود. برای مثال: دولت‌ها، مراکز اداری و هر جا که تصورش را بکنید به نوعی از دفتر کل‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، پیشرفت و گسترش این فناوری باعث تمرکز زدایی و حرکت این نهادها به سوی غیرمتمرکز بودن خواهد شد.

دفتر کل توزیع‌شده چیست؟

با پیشرفت علم رمز نگاری، دفاتر کل متمرکز به سوی غیرمتمرکز شدن پیش رفتند و فناوری جدیدی به اسم «دفتر کل توزیع‌شده» مطرح شد. در این فناوری که یک پایگاه داده‌ برای ثبت و بایگانی تراکنش‌‌های مختلف است، هیچ مکان مرکزی برای ذخیره اطلاعات وجود ندارد. بدین معنی که، هیچ شخص یا نهاد ثالثی روی اطلاعات نظارت ندارد؛ بلکه نسخه‌هایی از اطلاعات بین کامپیوترهای مختلف در سراسر دنیا پخش می‌شوند. همین امر، موجب تمایز این فناوری با پایگاه‌‌های داده متمرکز می‌شود.

ویژگی غیرمتمرکز بودن اطلاعات، مزایای بسیاری دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها عدم امکان تغییر و دستکاری در اطلاعات توسط یک شخص، سازمان یا یک نهاد است. علاوه بر این، ایجاد شفافیت و اعتماد بیشتر در بین کاربران، دلایل مهمی برای رشد این فناوری و افزایش محبوبیت آن در بین مردم می‌باشد. با رشد و پیشرفت در دنیای رمزنگاری و پیاده‌سازی آن در فناوری‌های مختلف، می‌توان ادعا کرد که فناوری‌‌های دفتر کل توزیع‌شده برای استفاده گسترده توسط صنایع مختلف در هر حوزه‌ای قابل دسترس‌اند.

کاربردهای دفتر کل توزیع‌شده

همانطور که گفتیم از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌توان در صنایع مختلفی استفاده کرد. در واقع، تمامی صنایعی که با داده‌ها و اطلاعات سر و کار دارند می‌توانند از مزایای این فناوری بهره ببرند. برای مثال در زمینه‌ پزشکی از این فناوری برای ثبت سوابق بیماران و اطلاعات ژنتیکی مربوط به آن‌ها استفاده می‌شود. در زمینه‌ املاک می‌توان اطلاعات و داده‌های مربوط به خرید و فروش املاک را ثبت کرد و یا می‌توان در سازمان ثبت احوال برای ثبت اطلاعات شخصی افراد استفاده کرد. همچنین، در سیستم آموزشی اطلاعات مربوط به نمرات و وضعیت دانش آموزان را می‌توان ثبت و بررسی کرد. علاوه بر این‌ها، سازمان‌‌های دولتی می‌توانند از این فناوری برای دریافت مالیات، صدور پاسپورت و ویزا، ثبت اسناد، رای‌‌گیری و غیره استفاده کنند.

البته لازم به ذکر است که فناوری دفتر کل توزیع‌شده با وجود داشتن مزایای بی‌‌شمار خود، هنوز در ابتدای راه قرار دارد و سازمان‌های مختلف درحال بررسی و ارزیابی کاربردهای آن هستند. در هر صورت، موضوعی که کاملاً واضح است؛ برتری فناوری دفتر کل توزیع‌‌شده نسبت به روش‌های سنتی در ثبت و ذخیره‌ اطلاعات است.

در کل، فناوری دفتر کل توزیع‌شده در میان کاربران بسیار محبوب و کاربردی می‌باشد. این فناوری می‌تواند فضای کار صنایع مختلف را تغییر دهد و تاثیرات مثبتی از خود به جای بگذارد. علت محبوبیت این فناوری، امنیت، شفافیت، سرعت و کارایی بالای آن است. دفتر کل توزیع‌شده پایگاه داده‌‌ای برای نگهداری از اطلاعات مختلف است که نسخه‌ای از آن‌ها در چندین کامپیوتر ذخیره می‌شود و به صورت غیرمتمرکز در می‌آید. این همان مفهومی است که بیش از هر جای دیگر در فناوری بلاکچین مورد بحث قرار می‌گیرد. برای همین است که همیشه در تمام مقالات مرتبط با بلاکچین و نحوه  کار آن، از دفتر کل توزیع‌شده هم سخن به میان می‌آید. در حقیقت بلاکچین یک نوع خاصی از پیاده‌سازی دفتر کل توزیع‌شده است. در مقاله‌ای جداگانه تفاوت دفتر کل توزیع‌شده با بلاکچین را به طور مفصل بررسی کرده‌ایم.

comment دیدگاهتان را بنویسید (0 دیدگاه)

ایمیل
نام و نام خانوادگی
متن