اگر شما هم در بازار رمزارز ها فعالیت میکنید، احتمالا اولین کلمهای که در رابطه با این حوزه شنیدهاید، «بلاکچین» است. بلاکچین از بلاکهای مختلفی تشکیل شده است که به صورت زنجیر وار به یکدیگر متصلاند. در هر یک از این بلاکها، دادهها و اطلاعات غیر قابل تغییری وجود دارد. این دادهها میتوانند هر چیزی باشند اما معمولا مجموعهای از اطلاعات مربوط به تراکنشهای صورت گرفته هستند. دراین مقاله قصد داریم به بررسی بلاکچین و جزئیات آن بپردازیم، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دفترکل توزیع شده چیست؟
برای درک بهتر بلاکچین، ابتدا باید با مفهوم «دفترکل توزیع شده» آشنا شویم. تصور کنید که شما میخواهید از دوست خود یک خودرو خریداری کنید. برای این کار، اطلاعات مربوط به معاملهی خود را مانند: قیمت خودرو، مدل خودرو و اسم خریدار و فروشنده را روی یک کاغذ یادداشت میکنید. اگر دوست شما کاغذ را از بین ببرد و ادعا کند که به شما خودرویی نفروخته و آن را به شما تحویل ندهد، چه میکنید؟ آیا می توانید اثبات کنید که بین شما قراردادی بسته شده بود؟ جواب خیلی ساده است! شما به هیچ وجه نمیتوانید ادعای خود را ثابت کنید. اما تصور کنید کپی قرارداد خود را میان هزاران نفر پخش میکردید، حالا چه؟ اگر دوست شما کاغذ را از بین ببرد و ادعا کند که قراردادی بین شما نبود، چه میکنید؟ باید بگوییم که دیگر هیچ جای نگرانی نیست! چون هزاران کپی از آن اطلاعات بین افراد مختلف وجود دارد. به این نوع سیستم که نسخه ای از اطلاعات بین هزاران نفر در سرتاسر دنیا توزیع میشود و همه میتوانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند، دفتر کل توزیع شده میگویند.
پخش اطلاعات بین نودها
اطلاعات مربوط به معاملات و تراکنشها دقیقا بین چه کسانی پخش میشوند؟ چه کسانی این اطلاعات را در اختیار دارند؟ در بلاکچین، نسخه ای از اطلاعات مربوط به تمام جزئیات تراکنش ها، بین کامپیوتر ها که همان «نود» نامیده می شوند، توزیع شده اند. به همین دلیل اگر یک کاربر بخواهد اطلاعات را از بین ببرد یا در اطلاعات دستکاری کند، نودها متوجه این موضوع شده و مانع از حذف اطلاعات یا انجام تقلب میشوند. با این توصیف، استفاده از فناوری «دفتر کل توزیع شده»، مهمترین دلیل امنیت و شفافیت در بلاکچین است.
ذخیرهی اطلاعات در بلاکها
شاید سوالی که به ذهنتان برسد این است که این اطلاعات در کجا ذخیره میشوند و دقیقا چه چیزهایی هستند؟ جالب است بدانید که تمامی این اطلاعات در داخل واحد هایی به نام «بلاک» ذخیره میشوند و هر بلاک شامل دو بخش است:
- بخش اول:
در این بخش که هدر نامیده میشود، اطلاعات مربوط به نوع بلاک و موقعیت بلاک در زنجیره ثبت شده است. - بخش دوم
در این بخش اطلاعات مربوط به تراکنشها ثبت شده است که شامل موارد زیر است:
الف)مشخصات خریدار (آدرس فرستندهی رمزارز)
ب)مشخصات فروشنده (آدرس گیرندهی رمزارز)
ج) مقدار رمزارز معامله شدهاما چرا همه ی اطلاعات مربوط به تراکنش ها در یک بلاک ذخیره نمی شود؟ چرا باید بلاک های زیادی برای ذخیرهی اطلاعات ساخته شوند؟ برای پاسخ به این سوال، باید یکی از منحصر بهفردترین ویژگیهای بلاکچین را مورد بررسی قرار داد. در بلاکچین، هر بلاک ظرفیت محدودی برای ذخیرهی اطلاعات دارد و وقتی ظرفیت بلاکی پر شد، باید بلاک دیگری ایجاد شود. در نتیجه؛ این ویژگی باعث ایجاد بلاکهای متعددی میشود.
درآمدزایی نودها از طریق تایید تراکنشها
همانطور که اشاره شد اطلاعات موجود دربلاکها بین نودها پخش میشوند و نودها به این اطلاعات دسترسی دارند، حالا سوال دیگری که ممکن است به ذهنتان برسد این است که نودها با این اطلاعات چه کاری انجام میدهند؟ چرا باید نودها این اطلاعات را نگهداری کنند؟ اصلا این اطلاعات به چه درد نودها میخورد؟ پاسخ این است که وقتی تراکنشی قرار است انجام بگیرد، مثلا یک کاربر به آدرس کاربر دیگری مقداری بیتکوین ارسال کند، نودها با استفاده از اطلاعاتی که در اختیار دارند، صحت و اعتبار این تراکنشها راتایید میکنند و در صورت عدم تایید صحت تراکنشها توسط نودها، اصلا تراکنشی انجام نمیگیرد.
اما تایید یا رد صلاحیت تراکنشها چه نفعی برای نودها دارند؟ چرا اصلا نودها وقت خود را صرف این کار میکنند؟ جواب خیلی روشن است! نودها به ازای تایید تراکنشها کارمزد دریافت میکنند. مقدار این کارمزد به میزان رمزارز معامله شده، شلوغی شبکه، سرعت انجام تراکنش و عوامل دیگری بستگی دارد. در مجموع، مقدار کارمزد تراکنشها زیاد است و نودها سود خوبی از این طریق به دست میآورند.