شبکه‌ همتا به همتا (Peer-to-peer) چیست؟
تاریخ انتشار22 شهریور 1401 زمان مطالعه4 دقیقه

احتمالا هنگام مطالعه‌ مقاله‌هایی درمورد بلاکچین و رمزارزها، عبارت «شبکه همتا به همتا» را زیاد مشاهده کرده‌اید. اما مفهوم و کارکرد این شبکه‌ها چیست؟ چرا چنین شبکه‌های ایجاد شده اند؟  در این مقاله قصد داریم به بررسی این شبکه‌ها بپردازیم؛ اما برای درک بهتر آن، ابتدا این شبکه‌ها را در علوم کامپیوتر بررسی می‌کنیم، سپس به بررسی آن در فضای بلاکچین می‌پردازیم. اگر شما هم به یادگیری این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

شبکه‌ کلاینت-سرور

فرض کنید در یک شرکت، دو عدد کامپیوتر وجود دارد. هر کدام از این کامپیوترها می‌توانند مرورگر خود را باز کنند و با جست‌وجوی اطلاعات مورد نظرشان در سایت‌های مختلف، فایل‌هایی را دانلود کنند. در این مدل از اتصال، یک «سرور مرکزی» وجود دارد که تمامی اطلاعات را درخود ذخیره کرده و «کلاینت‌هایی» که اطلاعات درخواستی خود را را از سرور دریافت می‌کنند. اما وجود تمامی اطلاعات در یک سرور مرکزی باعث می‌شود که کنترل و مدیریت اطلاعات فقط در دست یک نفر باشد. در این صورت، ممکن است اطلاعات در معرض دستکاری، تغییر یا حتی حذف باشند.

شبکه همتا به همتا (P2P)

در یک حالت دیگر، همان دو عدد رایانه‌ موجود در شرکت را با استفاده از اینترنت به یکدیگر متصل می‌کنیم. با انجام این کار، این دو رایانه با یکدیگر شبکه‌ای تشکیل می‌دهند که دیگر خبری از وجود سرور مرکزی نیست. برای ایجاد چنین شبکه‌ای حداقل دو کامپیوتر لازم است؛ هرچه تعداد کامپیوترهای متصل به‌هم بیشتر شود، شبکه بزرگ‌تر و گسترده‌تر می‌شود. در این مدل از اتصال که شبکه همتا به همتا نامیده می‌شود، به هر کدام از این کامپیوترها یک «نود» می‌گویند. نودها برای تعامل با یکدیگر در این شبکه باید علاوه بر اتصال اینترنتی، نرم افزار همتا به همتا را روی سیستم خود نصب کنند.

در شبکه‌ همتا به همتا، اطلاعات فقط در اختیار یک رایانه‌ مرکزی نیست؛ بلکه یک کپی از تمامی اطلاعات بین همه‌ نودهای شبکه پخش می‌شود و همه‌ آن‌ها در یک سطح کار می‌کنند. هر یک از این نودها مستقیما با یکدیگر در ارتباط هستند و همیشه می‌توانند اطلاعات مختلف را بین یکدیگر مبادله کنند. در واقع هر نود در شبکه همتا به همتا به طور همزمان هم یک سرور و هم یک کاربر است. بنابراین در رابطه با ارائه‌ اطلاعات و خدمات، هیچ نودی بر دیگری برتری ندارد. به همین دلیل است که؛ به هر کدام از این نودها یک «همتا» و به ارتباط مستقیم آن‌ها با یکدیگر «شبکه همتا به همتا» می‌گویند.

دلیل ایجاد شبکه همتا به همتا بین رایانه‌ها

 چرا کامپیوترها با یکدیگر تشکیل شبکه همتا به همتا می‌دهند؟ چه نیازی برای انجام این کار است؟ کامپیوترها در قدم اول برای ذخیره و اشتراک‌گذاری اطلاعات با یکدیگر تشکیل شبکه می‌دهند. اما مهم‌ترین هدف آن‌ها ایجاد شبکه غیرمتمرکز است که امنیت بالایی در حفظ اطلاعات دارد. فرض کنید در کامپیوتر علی چند عدد فایل مربوط به آمار خرید و فروش‌های یک فروشگاهی وجود دارد. علی می‌تواند با عضویت در یک شبکه، یک کپی از این اطلاعات را بین همه‌ نودها پخش کند. بنابراین همه‌ نودهای شبکه یک نسخه از این اطلاعات را در اختیار دارند. در این صورت اگر یک نود در اطلاعات دستکاری کند و آن‌ها را تغییر دهد، هیچ مشکل خاصی اتفاق نمی‌افتد. زیرا نسخه‌ای از همین اطلاعات را، دیگر نودها ذخیره و حفظ کرده‌اند. بنابراین نه تنها اطلاعات همیشه حفظ می‌شود، بلکه امکان تغییر و تقلب نیز وجود ندارد.

شبکه همتا به همتا (P2P) در فناوری بلاکچین

فناوری بلاکچین در زیرساخت خود، از شبکه همتا به همتا استفاده می‌کند. بنابراین، کامپیوترهای بسیاری در این شبکه، از سراسر دنیا با استفاده از اینترنت به یکدیگر متصل می‌شوند. در شبکه‌ بلاکچین نیز، به هر یک از این کامپیوترها «نود» گفته می‌شود. نودها، نسخه‌ای از تمامی اطلاعات شبکه‌ بلاکچینی را در خود ذخیره می‌کنند. بنابراین کنترل و مدیریت بلاکچین فقط بر عهده‌ نودها است و هیچ سرور مرکزی برای انجام این کار وجود ندارد.

رویکرد بلاکچین در ذخیره‌ اطلاعات به این صورت است که؛ اطلاعات را در بلاک‌هایی ذخیره می‌کند که به صورت زنجیره‌ای به یکدیگر متصل‌اند. محتوای اطلاعات می‌تواند هرچیزی باشد، اما معمولا اطلاعات مربوط به تراکنش‌های شبکه است. ذخیره‌ اطلاعات به این شکل، باعث می‌شود که کاربران هنگام معامله به یک نهاد ثالثی مثل بانک نیاز نداشته باشند. حذف یک نهاد ثالث یا واسطه، به کاربران این امکان را می دهد که به طور مستقیم و همتا به همتا با یکدیگر معامله کنند.

دلیل ایجاد شبکه همتا به همتا در بلاکچین

هر یک از نودها به دلیل این‌که اطلاعات یکسانی‌ را ذخیره می‌کنند یک «همتا» نامیده می‌شوند. اگر یکی‌ از همتاها دچار مشکل شود، در شبکه هیچ خللی وارد نمی‌شود؛ زیرا همتاهای دیگر همواره درحال فعالیت‌اند و همان اطلاعات‌را ارائه می‌دهند. به همین دلیل، هیچ شخصی نمی‌تواند فعالیت بلاکچین‌ را متوقف کند. هر یک از این بلاک‌ها دارای ظرفیت معینی برای ذخیره‌سازی اطلاعات هستند. هنگامی که ظرفیت یک بلاک تکمیل می‌شود، یک بلاک جدید ایجاد می‌شود. سپس بلاک جدید به بلاک قبلی متصل می‌شود. در نتیجه یک زنجیره‌ای از بلاک‌ها به نام بلاکچین ایجاد می‌شود.

به طور خلاصه، ما امروزه از شبکه‌های همتا به همتا بسیار استفاده می‌کنیم. یکی از بارزترین نمودهای آن در فناوری بلاکچین قابل مشاهده است. زمانی که فناوری بلاکچین با شبکه همتا به همتا به‌یک میان می‌آید، تمرکز زدایی، امنیت و شفافیت بهتری را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

comment دیدگاهتان را بنویسید (2 دیدگاه)

ایمیل
نام و نام خانوادگی
متن

دیدگاه های کاربران

users avatar مرادی 18 مهر 1401
تشکر از مطالب خوبتون.
users avatar rominablog 18 مهر 1401
خوشحالیم که براتون مفید بوده
users avatar rominablog 17 آبان 1401
خوشحالیم که براتون مفید بوده